به راستی ابلیس در خود چه دید که به آدم ابوالبشر سجده نکرد! مگر این "نار سَمُوم" چه داشت که رو به خدا کرد و گفت: "من بر بشری که از گل خشکیده درست شده سجده نمی کنم." (حجر:33). آیا غیر از این است که توهّم برتری بر آدم داشت. "اِستَکبَرَ وَ کانَ مِن الکافِرینَ (ص:74) کبر ورزید و از کافران شد."
جا دارد از انسان پرسیده شود، چرا با کسی که از روی غرور به آدم سجده نکرد و او را لایق و هم شأن خود ندید، طرح دوستی ریخته ای؛ چرا مطیع و غلام حلقه به گوش او شده ای؟ "اِنّ الشّیطان کانَ لِلاِنسانِ عَدُّواً مُبیناً (اسراء:53) به راستی که شیطان برای انسان دشمنی آشکار است." پس تو هم با او دشمنی کن نه دوستی؛ "فَاتّخِذوُهُ عَدُوّاَ (فاطر :6)." ببین چنگیز با او از در دوستی درآمد و همچون او شد. سراسر وجودش کبر و غرور شد. همه دنیا را می خواست، بی کم و کاست. به چه قیمت؟ به هر قیمتی که باشد و هر کس سد راهش شد، از بین برد و نابود کرد. شهرها را به آتش کشید، آبادیها را ویران کرد، زنان و کودکان را به اسارت گرفت تا خود خواهی سیری ناپذیرش را سیرآب کند اما ... آری از بنده شیطان غیر از این هم انتظاری نیست.